Παγκόσμια ημέρα κατά της κακοποίησης των ηλικιωμένων
04/11/2023
Κακοποίηση ηλικιωμένων
Η 15η Ιουνίου καθιερώθηκε ως η μέρα ευαισθητοποίησης για την κακομεταχείριση των ηλικιωμένων. Όσο κι αν φαίνεται αδιανόητο ένα σημαντικό ποσοστό ηλικιωμένων υφίσταται σωματική, συναισθηματική ή σεξουαλική κακοποίηση, οικονομική εκμετάλλευση ή παραμέληση συνήθως από τα άτομα που έχουν αναλάβει τη φροντίδα τους, είτε πρόκειται για μέλη της οικογένειας είτε για επαγγελματίες φροντιστές. Τα ποσοστά κακοποίησης των ηλικιωμένων στην Ελλάδα δεν είναι ακριβή καθώς οι ηλικιωμένοι διστάζουν να προβούν σε καταγγελίες λόγω της εξαρτημένης συνήθως σχέσης που έχουν με τους θύτες και λόγω της αδυναμίας αυτόνομης διαβίωσης.Το επίπεδο της ποιότητας ζωής των ηλικιωμένων εκφράζει το επίπεδο πολιτισμού της κοινωνίας και γι΄αυτό το λόγο θα πρέπει να τηρούνται με ευλάβεια οι αρχές που έχουν θεσπιστεί από τα Ηνωμένα Έθνη για τους ηλικιωμένους.
Αρχές για τα Ηλικιωμένα Άτομα των Ηνωμένων Εθνών
Σύμφωνα με τις αρχές, τα ηλικιωμένα άτομα πρέπει να έχουν το δικαίωμα σε:
Ανεξαρτησία
- Να έχουν πρόσβαση σε επαρκές φαγητό, νερό, καταφύγιο, ένδυση και ιατρική περίθαλψη μέσω της απόκτησης εισοδήματος, οικογένειας, κοινοτικής υποστήριξης και αυτό-βοήθειας.
- Να έχουν την ευκαιρία να εργαστούν ή να έχουν πρόσβαση σε άλλες ευκαιρίες απόκτησης εισοδήματος
- Να μπορούν να συμμετέχουν στον καθορισμό του πότε και με ποιο ρυθμό η απόσυρση από την εργασία θα λάβει χώρα
- Να έχουν πρόσβαση σε κατάλληλα επιμορφωτικά και εκπαιδευτικά προγράμματα
- Να μπορούν να ζουν σε περιβάλλοντα που είναι ασφαλή και ανταποκρίνονται στις προσωπικές τους προτιμήσεις και μπορούν να αλλάξουν
- Να μπορούν να παραμείνουν στην κατοικία τους για όσο το δυνατόν περισσότερο
Συμμετοχή
- Να παραμένουν ενσωματωμένοι στην κοινωνία, να συμμετέχουν ενεργά στη διαμόρφωση και εφαρμογή πολιτικών που επηρεάζουν ευθέως την ευημερία τους και να μοιράζονται τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους με τις νεότερες γενιές
- Να μπορούν να αναζητούν και να αναπτύσσουν ευκαιρίες για παροχή υπηρεσιών στην κοινότητα και να προσφέρουν ως εθελοντές σε θέσεις ανάλογες με τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητές τους
- Να μπορούν να δημιουργούν κινήματα και συλλόγους ηλικιωμένων ατόμων
Φροντίδα
- Να επωφελούνται από την οικογενειακή και κοινοτική φροντίδα και προστασία, σύμφωνα με το σύστημα πολιτισμικών αξιών της εκάστοτε κοινωνίας
- Να έχουν πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη ώστε να βοηθηθούν να διατηρήσουν ή να ανακτήσουν το βέλτιστο δυνατό επίπεδο σωματικής, ψυχικής και συναισθηματικής ευημερίας και να προλαμβάνουν ή να καθυστερούν την έναρξη ασθενειών
- Να έχουν πρόσβαση σε κοινωνικές και νομικές υπηρεσίες ώστε να βελτιώσουν την αυτονομία, την προστασία και τη φροντίδα τους
- Να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν κατάλληλα επίπεδα ιδρυματικής φροντίδας που παρέχουν προστασία, επανένταξη και κοινωνική και ψυχική κινητοποίηση εντός ανθρώπινου και ασφαλούς περιβάλλοντος
- Να είναι σε θέση να απολαμβάνουν τα ανθρώπινα δικαιώματά τους και τις θεμελιώδεις ελευθερίες όταν διαμένουν σε κάποιο ξενώνα, δομή φροντίδας ή θεραπείας, συμπεριλαμβανομένου του πλήρους σεβασμού στην αξιοπρέπεια, τις πεποιθήσεις, τις ανάγκες και την ιδιωτικότητα και του δικαιώματος να λαμβάνουν αποφάσεις για την φροντίδα και την ποιότητα των ζωών τους.
Αυτό-πραγμάτωση
- Να είναι σε θέση να αδράξουν ευκαιρίες για την πλήρη ανάπτυξη των δυνατοτήτων τους
- Να έχουν πρόσβαση σε εκπαιδευτικές, πολιτισμικές, πνευματικές και ψυχαγωγικές πηγές της κοινωνίας
Αξιοπρέπεια
- Να μπορούν να ζουν με αξιοπρέπεια και ασφάλεια και να είναι ελεύθεροι από εκμετάλλευση και σωματική ή ψυχική κακοποίηση
Να αντιμετωπίζονται δίκαια, ανεξαρτήτως της ηλικίας, του φύλου, του φυλετικού ή εθνικού υποβάθρου, της αναπηρίας ή άλλης κατάστασης, και να εκτιμώνται ανεξαρτήτως της οικονομικής τους συνεισφοράς