Κοινωνικό άγχος
02/09/2023
Share
Κάποιοι άνθρωποι νιώθουν άβολα σε διάφορες κοινωνικές εκδηλώσεις. Ανησυχούν για το πώς θα φανούν στους άλλους, φοβούνται ότι θα πουν κάτι που θα προκαλέσει την χλεύη του περίγυρού τους, ή ότι θα κάνουν κάτι και θα ρεζιλευτούν.
Ένας βαθμός κοινωνικού άγχους είναι κοινός για τους περισσότερους ανθρώπους και ανώδυνος για την ψυχική υγεία. Το κοινωνικό άγχος αποτελεί πρόβλημα, όταν πλέον η ανησυχία οδηγεί σε αποφευκτικές συμπεριφορές, σωματικά συμπτώματα, μειωμένη λειτουργικότητα ή δεν επιτρέπει την απόλαυση στις κοινωνικές επαφές.
Πώς δημιουργείται το κοινωνικό άγχος;
Νομίζεις ότι οι άλλοι θα σε κρίνουν. Πριν πας σε κάποια κοινωνική εκδήλωση σκέφτεσαι ότι τα πράγματα θα πάνε άσχημα. Σκέφτεσαι ότι «θα φαίνομαι ανόητος,-η». Μπορεί να σκεφτείς «είμαι βαρετός,-ή» ή «είμαι περίεργος,-η». Ίσως πιστεύεις ότι «αν κάνω λάθος, οι άλλοι δεν θα με συμπαθούν» ή «αν φανώ νευρικός,-ή», οι άλλοι θα νομίζουν ότι είμαι ηλίθιος,-α ή αγχωμένος,-η».
Έχεις μία αρνητική εικόνα για τον εαυτό σου, επειδή φοβάσαι πώς σε βλέπουν οι άλλοι. Αφού πας σε μία κοινωνική εκδήλωση, σκέφτεσαι: «ήταν απαίσια», «δεν μίλησα σε κανέναν», «θα λένε ότι είμαι ακοινώνητος». Με αυτόν τον τρόπο, καταγράφεται στο μυαλό σου άλλη μία κοινωνική αποτυχία, η οποία μεγαλώνει τη δυσφορία σου και σε προετοιμάζει αρνητικά για την επόμενη κοινωνική εκδήλωση. Οι σκέψεις που σε καθηλώνουν στο κοινωνικό άγχος μπορεί να έχουν τη μορφή λέξεων ή εικόνων. Σιγά σιγά αρχίζεις να αναπτύσσεις συμπεριφορές ασφαλείας, για να μειώνεις τις συνέπειες του άγχους σου, π.χ. κάνεις απανωτές ερωτήσεις στον συνομιλητή σου για να μην καταλάβει πόσο αγχωμένος είσαι, ή φοράς αδιάφορα ρούχα για να περάσεις απαρατήρητος,-η.
Οι συνηθέστερες αυτόματες αρνητικές σκέψεις υπό τη μορφή λέξεων είναι:
· «Δεν θα αρέσω σε κανέναν».
· «Θα πω κάτι και οι άλλοι θα γελάνε μαζί μου».
· «Κανείς δεν θα μου μιλήσει».
· «Θα αγχωθώ και θα το καταλάβουν όλοι».
· «Οι άλλοι θα νομίζουν ότι είμαι βαρετός».
· «Θα κάνω λάθος και οι άλλοι θα νομίζουν ότι είμαι ηλίθιος».
· «Όλοι θα κοιτάζουν εμένα, επειδή θα καταλάβουν ότι τρέμω».
· «Θα τραυλίζω ή δεν θα βρίσκω τις κατάλληλες λέξεις».
· «Θα με λυπούνται».
Οι συνηθέστερες αυτόματες αρνητικές σκέψεις υπό τη μορφή εικόνας είναι:
· Εικόνα του εαυτού να γελοιοποιείται (πέφτοντας, σκοντάπτοντας, ρίχνοντας το ποτό κ.ά.).
· Εικόνα του εαυτού ιδρωμένου και αναψοκοκκινισμένου.
· Εικόνα του εαυτού να είναι ντυμένος ακατάλληλα.
· Εικόνα του εαυτού να τρέχει συνέχεια στην τουαλέτα.
Τα συνηθέστερα σωματικά συμπτώματα είναι:
· Κοκκίνισμα.
· Συχνοουρία ή συχνοαφοδευσία.
· Πεταλούδες στο στομάχι.
· Εφίδρωση.
· Πόνος ή βάρος στο στήθος.
· Ταχυπαλμία.
· Ταχύπνοια.
Οι συνηθέστερες συμπεριφορές ασφαλείας:
· Αποφυγή βλεμματικής επαφής με τον συνομιλητή.
· Απομόνωση στο περιθώριο.
· Σκούρα γυαλιά.
· Κατανάλωση αλκοόλ.
# Το περιεχόμενο των άρθρων μας έχει ενημερωτικό χαρακτήρα. Δεν υποκαθιστά την άποψη των ειδικών και την προτεινόμενη από αυτούς αγωγή.#
